Thép là vật liệu quan trọng nhất trong lĩnh vực xây dựng và sản xuất máy móc hiện nay. Thép xuất hiện mọi nơi xung quanh chúng ta; từ các vật dụng trong gia đình như dao, khung bàn ghế, máy lạnh, tivi, khung xe máy cho đến các kết cấu công trình như mái lợp, xà gồ,máng xối, ốp nóc…. Bài viết sau đây sẽ giải đáp tất tần tật về thép và những điều thú vị về vật liệu ưu việt này.
Thép là gì?
Theo từ điển Oxford, thép là loại kim loại cứng và chắc chắn, là hợp kim của sắt và cabon cùng các nguyên tố khác (silic, photpho, lưu huỳnh và oxy chiếm tỉ lệ không đáng kể). Phần trăm carbon trong thép không chiếm hơn 2%, thông thường carbon chiếm từ 0.08 đến 1.30%. Thành phần carbon ảnh hưởng quyết định đến tính chất của thép: độ bền và độ cứng tăng khi thành phần carbon tăng, độ dẻo và dai giảm khi thành phần carbon tăng.
Thép có những loại nào?
Phân theo tiêu chuẩn Việt Nam
Có 2 loại. Thép Carbon có tạp chất ở dạng phân tử hidro, oxi, co2 nitơ, photpho, lưu huỳnh, mangan, silic, nhôm. Thép hợp kim có các nguyên tố hợp kim được đưa vào thép để cải thiện tính chất của thép carbon và tạo ra tính chất mới mà thép carbon không có.
Phân loại theo tạp chất có 4 loại. Nếu lượng photpho, lưu huỳnh chiếm ít hơn 0.12%, thép được gọi là thép chất lượng thường. Nếu lượng này chiếm không quá 0.08% là thép chất lượng cao.Nếu lượng này chiếm ít hơn 0.05%, thép được gọi là thép chất lượng tốt. Ngoài ra, lượng này chiếm ít hơn 0.025%, thép được xếp vào loại chất lượng đặc biệt.
Phân loại theo nguyên tố khử Oxy khi luyện thép có 3 loại là thép sôi, thép nửa lặng và thép lặng. Thép sôi khử Oxy bằng Manga không triệt để. Thép nửa lặng khử oxy bằng Silic không triệt để. Thép lặng khử Oxy triệt để bằng nhôm.
Phân loại theo công dụng. Thép xây dựng, thép dễ cắt hay còn gọi là thép tự động chế tạo chi tiết nhỏ, số lượng lớn như bu lông, đinh vít. Thép đường ray chuyên dùng chế tạo đường ray xe lửa.Thép chế tạo máy chuyên chế tạo chi tiết máy.Thép dụng cụ cắt và gia công nguội, thép gió, thép dụng cụ cắt tốc độ cao, thép khuôn gia công.
Thép cuộn là gì ?
Qúa trình sản xuất thép cần máy móc và công nghệ cao. Hiện ngay công nghệ NOF lò đốt làm sạch bề mặt không oxy giúp bảo vệ môi trường. Phôi thép sau khi được đúc từ thép tinh luyện được nung chảy và tạo hình thành thép cuộn thành phẩm.
Trong ngành xây dựng, thép cuộn là loại vật liệu xây dựng phổ biến có dạng cuộn tròn bề mặt trơn nhẵn hoặc có gân. Ngoài ra, thép cuộn còn được sử dụng dùng trong sản xuất công nghiệp như công nghiệp sản xuất xe ô tô, đóng tàu, điện công nghiệp & thiết bị gia dụng.
Theo thành phần, thép cuộn cán nóng được chia thành 4 loại là thép cuộn cán nóng, thép cuộn cán nguội, thép cuộn mạ kẽm, thép cuộn không gỉ, thép cuộn xây dựng.
Thép cuộn cán nóng
Thép cuộn cán nguội
Thép cuộn mạ kẽm
Thép cuộn không gỉ
Đặc tính của thép là gì?
Mỗi loại thép có một đặc tính riêng biệt. Nhìn chung thép trên thị trường đều có khả năng chống ăn mòn cao, tuổi thọ lớn, tiết kiệm chi phí bảo hành và sửa chữa. Bạn có thể xem chi tiết và cụ thể hơn trong các bài viết của Thép Vĩnh Bình ưu điểm thép mạ kẽm, ưu điểm tôn mạ màu, ưu điểm tôn lạnh
Thép được sử dụng để làm gì?
Mỗi loại thép có một ứng dụng riêng biệt. Thép được sử dụng phổ biến trong đời sống hằng ngày như máy lạnh máy giặt, phụ tùng ô tô, máy vi tính và vật liệu sản xuất ra xà gồ thép, tôn soi lỗ, tôn lợp… Bạn có thể xem chi tiết hơn trong các bài viết ứng dụng thép mạ kẽm, ứng dụng tôn mạ màu, ứng dụng tôn lạnh
Ai phát minh ra thép?
Henry Bessemer, một nhà phát minh người Anh, được ghi nhận là người đầu tiên đã phát minh ra kỹ thuật để sản xuất thép vào giữa những năm 1850. Thép ngày nay vẫn được sản xuất bằng Quy trình Bessemer Thép. Quy trình bắn khí vào thép nóng chảy để đốt cháy carbon và tạp chất khác.
Thép được sản xuất như thế nào?
Thép cuộn được sản xuất từ thép cán nóng sau đó được tẩy rỉ theo dây chuyền. Qúa trình tẩy rỉ hoàn tất sẽ giúp vệ sinh cuộn thép và loại bỏ bề mặt rỉ sét. Tiếp theo, cuộn tôn được đưa đến dây chuyền cán nguội. Tại đây cuộn tôn được cán mỏng, dẹt lại bằng các trục lớn và giúp tôn sáng mịn bề mặt. Dây chuyền tiếp theo là mạ lớp nhôm kẽm nóng chảy cho cả 2 bề mặt; nhờ đó tăng tuổi thọ cho tôn và chống ăn mòn cao. Ngoài ra, tôn có thể được mạ màu để tăng tính thẩm mĩ.
Tại dây truyền mạ màu, tôn được phủ một lớp sơn màu. Nếu không yêu cầu cao, tôn cán nguội có thể trực tiếp được mạ màu. Sau khi mạ màu, tôn được đóng gói và mang đến các cửa hàng bán lẻ như công ty Thép Vĩnh Bình. Chúng tôi sẽ gia công, chấn dập và cán sóng theo yêu cầu của khách hàng.
Thép có thân thiện với môi trường không?
Thép hoàn toàn có thể tái chế, có độ bền cao hơn so với các vật liệu khác, cần lượng năng lượng tương đối thấp để sản xuất. Thép có trọng lượng nhẹ (chẳng hạn như thép được dùng trong ô tô và xe buýt) giúp tiết kiệm năng lượng và tài nguyên. Ngành thép đã có những nỗ lực to lớn để hạn chế ô nhiễm môi trường trong những năm qua. Sản xuất một tấn thép ngày nay chỉ cần 40% năng lượng si với năm 1960. Lượng phát thải bụi thậm chí còn giảm nhiều hơn.
Có thể dễ dàng tái chế thép không?
Có, rất dễ dàng. Từ tính của thép khiến nó trở thành vật liệu dễ dàng thu hồi từ chất thải để tái chế. Các đặc tính của thép vẫn không thay đổi cho dù thép được tái chế bao nhiêu lần.
Thép có bị gỉ không?
Khi thép tiếp xúc với nước và oxy sẽ xảy ra phản ứng hóa học và thép trở lại dạng ban đầu là oxit sắt. Ngày nay, vấn đề này được khắc phục dễ dàng bằng cách sơn phủ. Nhiều vật liệu phủ khác nhau có thể được áp dụng cho thép chống ăn mòn. Sơn được sử dụng để phủ xe ô tô và tôn lợp. Ngoài ra, lớp mạ kẽm hoặc nhôm kẽm giúp thép không gỉ, tăng tuổi thọ cho thép
Sản lượng thép năm 2022 là bao nhiêu?
Tính chung 7 tháng năm 2022, sản xuất thép thành phẩm đạt 18,825 triệu tấn, giảm 3,7% so với cùng kỳ năm 2021; tiêu thụ thép thành phẩm đạt 17,1 triệu tấn, giảm 1,2% so với cùng kỳ năm 2021
Quốc gia nào sản xuất nhiều thép nhất?
Theo worldsteel.org, Trung Quốc là quốc gia sản xuất thép nhiều nhất thế giới với 996.3 triệu tấn năm 2019. Việt Nam đứng thứ 14 với 20.1 triệu tấn thép được sản xuất năm 2019.
Hanh Duong
